Frazen en klikken in Almere

Een computer, een frees en behoorlijk wat tijd. Meer had Sebastiaan niet nodig om zijn eigen huis te bouwen. Hij maakte hiervoor gebruik van het open-sourceconcept van Wikihouse. In Casco magazine, hét magazine voor duurzame bouw, vertellen zelfbouwers hun verhaal. Op onze website laten we een gedeelte van hun bouwreis zien. Wil je alle foto's en het hele verhaal lezen van Sebastiaan? Bestel dan via onze website Casco magazine 2.

Dit is je tweede zelfbouwhuis. Waarom wilde je weer een eigen huis bouwen?

‘Het was me de vorige keer heel goed bevallen. Al moet ik wel zeggen dat het toen vooral de afbouw was die ik zelf deed. Nu heb ik echt alles helemaal zelf gedaan, op de fundering, het heiwerk en het plaatsen van het staal na. De succesnummers uit het vorige huis, zoals het ventilatiesysteem, heb ik hier één op één overgenomen. Een groot verschil met de vorige keer is dat ik nu een Wikihouse bouw. Dat is een nieuwe manier van ontwerpen, fabriceren en in elkaar zetten.’

Hoe werkt dat dan?

‘Met behulp van de Wikihousedatabase heb ik mijn huis zelf ontworpen en het casco zelf in elkaar gezet. De Wikihouses waarmee wij werkten bestaan uit modules van 1,2 meter breed en 5,6 meter lang en ik heb zelf bepaald hoeveel modules ik combineerde. Toen ik klaar was met ontwerpen, downloadde ik de bouwtekeningen en kon ik beginnen met het fabriceren van de modules. Dit deed ik samen met mijn buren in een grote loods. Vervolgens hielpen we elkaar om alles op de bouwplaats in elkaar te zetten. Dit keer geen zoektocht naar een architect, want het stond al vast dat hier gebouwd moest worden met behulp van het Wikihouseprincipe. Architect Vincent Muller heeft dit concept naar Nederland gehaald en vertaald naar de Nederlandse wetgeving. Woningbouwatelier is de initiatiefnemer van het eerste Wikihouse in Nederland en dit pilotproject in Almere, waarvoor een Europese subsidie* ontvangen werd.’

Hoe is je ontwerp tot stand gekomen?

‘Ook hier heb ik me laten leiden door ervaringen in mijn vorige huis. Om de warmte nu echt goed buiten te houden heb ik er beneden en boven voor gekozen om de raampartijen een modulebreedte naar achteren te plaatsen, waardoor je een overstek van 1,2 meter creëert, wat de zon buitenhoudt. Het gevelhout van Marnar Bruk zag ik op een houtbeurs. Ik heb dit gekozen omdat het zich al bewezen heeft in Noorwegen, dus dan zal het in het Nederlandse klimaat ook wel goed gaan. Het moet waarschijnlijk na tien jaar een keer met lijnzaadolie bewerkt worden om de okergele kleur te behouden, maar het vergrijst niet. Voor een speels effect hebben de latjes van de gevelbekleding twee breedtes en maak ik gebruik van twee kleuren hout (okergeel en zwart).’

Wat waren verder je wensen qua materialen, oppervlakte en indeling?

‘Ik wilde per se de sporen van Wiki behouden, dus ik heb expres de botjesvormige freesgaten zichtbaar gehouden. De muren zijn dus onbewerkt. Alleen de zijmuren zijn gestuukt omdat die volgens de brandvoorschriften brandwerend moeten zijn. Om ervoor te zorgen dat de trap goed in het ontwerp paste heeft een interieurbouwer een soort Wikitrap voor mij ontworpen en gebouwd.’

Waarom wilde je duurzaam en energieneutraal bouwen?

‘Dat had ik in 2012 tijdens het ontwerpen van mijn vorige huis al besloten. Toen draaide het vooral om het WKO-systeem en het ventilatiesysteem. Nu bouwde ik ook zo duurzaam mogelijk. Ik gebruikte FSC-gecertificeerd hout, heb zonnepanelen en heatpipes op het dak, de isolatie is natuurvriendelijk (Knaufwol) en er kwam bijna geen lijm of pur aan te pas. Maar ik heb geen warmtepomp, want ik verwarm mijn huis niet.’

Geen verwarming? Dat moet je even uitleggen.

‘Ik houd van experimenteren en ben ervan overtuigd dat verwarming hier niet nodig is. Mijn woning heeft dikke muren met 30 tot 40 centimeter isolatie ertussen. Dan heb je eerder koeling dan verwarming nodig. Het warme water in de keuken komt van een quooker en het warme douchewater uit een reservoir dat verwarmd wordt door heatpipes op het dak. De zonnepanelen die ik heb worden gebruikt voor mijn stroomverbruik en voor het infraroodpaneel dat ik op advies van Collectieve Groene Energie in het plafond van de woonkamer verwerkt heb.’

*Het pilotproject is onderdeel van het internationale samenwerkingsproject Housing 4.0 Energy waarvoor een Europese subsidie is verkregen van Interreg NWE.

Bestel Casco Magazine 2 - 2022 voor het complete verhaal en uitgebreide fotoreportage van de start tot eindresultaat.

Fotograaf | Maarten Feenstra en Tiago Leal